Aktywność społeczeństwa w sieci internet jeszcze nigdy nie osiągnęła takiego przyśpieszenia. Dzieje się to głównie za sprawą pandemii wirusa SARS-CoV-2, który zmusza wielu ludzi do pracy zdalnej. Konieczność korzystania z usług on-line sprawia, że swoją aktywność wzmożyli także cyberprzestępcy. Coraz więcej usługodawców on-line decyduje się więc na dodatkowe zabezpieczenia jak np. dwustopniowe logowanie. To szansa nie tylko na zwiększenie bezpieczeństwa konta użytkownika, ale także na zbudowanie bazy klientów do marketingowych kampanii SMS. W tym artykule dowiesz się jak to zrobić przy pomocy dostępnych rozwiązań w sieci.
Czym jest dwustopniowe logowanie?
Dwustopniowe logowanie, zwane też dwuetapową weryfikacją lub w skrócie 2FA, to metoda uwierzytelnienia wykorzystująca do potwierdzenia tożsamości użytkownika logującego się w danym systemie dwa różne “urządzenia” należące do tego użytkownika.
Polega na tym, że użytkownik po wprowadzeniu prawidłowego loginu i hasła jest dodatkowo proszony o specjalny kod weryfikacyjny, który zostaje mu dostarczony drogą inną niż urządzenie z którego korzysta do zalogowania się w systemie.
Dla przykładu logując się do strony bankowej po prawidłowym zalogowaniu, do użytkownika wysyłany jest kod poprzez SMS. Użytkownik musi wprowadzić ten kod do formularza i tylko jeśli będzie prawidłowy, zostanie zalogowany w systemie bankowym.
Najczęściej do realizacji 2FA wykorzystuje się obecnie telefon komórkowy, gdzie odbywa się to poprzez wysłanie kodu SMS lub kodu w dedykowanej aplikacji mobilnej, ale rozwiązania dwuetapowej weryfikacji mogą opierać się także o inne sposoby jak np. zdrapki kodów czy tokeny elektroniczne generujące określony kod zależny od czasu.
Te ostatnie sprawiają jednak mnóstwo problemów technicznych i organizacyjnych. Z drugiej strony aplikacja mobilna wymaga utrzymywania jej i aktualizacji w kilku platformach co znacznie zwiększa koszty. Najprostszym i optymalnym kosztowo rozwiązaniem są więc rozwiązania SMS, które z resztą są najczęściej spotykane w 2FA.
Trudność pozyskania bazy numerów telefonicznych
W dobie wszechobecnych kampanii reklamowych występujących w każdej postaci – od outdooru, przez reklamy na stronach internetowych po email marketing, klienci coraz częściej starają się ukrywać swoje prawdziwe dane kontaktowe. Praktyka ta jest szczególnie widoczna w przypadku adresów e-mail, gdzie klienci zakładają oddzielne konta pocztowe do zakupów i do celów rejestracji w serwisach a oddzielne do normalnej działalności służbowej i prywatnej. Przez to, wszelkie kampanie marketingowe skierowane do nich w ten sposób stają się nieskuteczne.
Numer telefonu kontaktowego, to co innego. Jest bardzo indywidualny i trudno o sytuację, w której klienci posiadają więcej niż jeden telefon. Jest on więc dla nich szczególnie ważny i nie umieszczają go gdzie popadnie. Zwykle decyzja o jego udostępnieniu jest przez nich przemyślana. Tym trudniej pozyskać go do celów marketingowych.
Klienci dużo częściej są skłonni na jego udostępnienie danemu serwisowi internetowemu czy sklepowi, jeżeli jest to związane z ich bezpieczeństwem lub wymierną korzyścią.
Impulsem do przekazania numeru telefonicznego może być np. kilkudziesięcio procentowa zniżka na jakiś jeden zakup w sklepie, ale przekazanie numeru w takim przypadku może nie być trwałe.
Inną (bardziej trwałą) możliwością jest przekonanie klienta do podania numeru telefonicznego w celu uruchomienia dwustopniowej autentykacji – czyli zwiększenia jego bezpieczeństwa. To też nie jest zadaniem prostym, ponieważ klienci są leniwi – a wymaga to od nich dodatkowej czynności podczas logowania.
Społeczny nacisk na bezpieczeństwo w sieci internet i kampanie uświadamiające zagrożenia wynikające z działalności cyberprzestępców, powoli sprawiają jednak, że coraz więcej klientów się na to decyduje.
A to jest szansa na wykorzystanie raz podanego numeru telefonicznego do klienta do celów marketingowych – oczywiście kampanie SMS muszą być prowadzone w zgodzie z RODO i za jego świadomą zgodą.
Jak wykorzystać dwustopniowe logowanie do celów reklamowych?
Warunkiem niezbędnym do wykorzystania zgromadzonych numerów telefonicznych jest uzyskanie świadomej zgody użytkownika na otrzymywania takich informacji poprzez SMS.
Jeżeli już działasz jakiś czas na rynku i posiadasz zgody na marketing bezpośredni od użytkowników, nie ciesz się. Jeżeli zapisy w zgodzie nie wskazywały środka komunikacji jako SMS – lub wprost nie wskazywały możliwości wykorzystania do tego celu dowolnego środka komunikacyjnego podanego przez użytkownika w systemie, taka zgoda w tym zakresie może być bezużyteczna.
Zadbaj więc w pierwszej kolejności o odpowiednie regulacje w twojej polityce prywatności, regulaminie serwisu, regulaminie newslettera i promocji poprzez SMS oraz w treści zgody jaką udziela użytkownika podczas zarówno rejestracji w serwisie jak i włączaniu usługi dwustopniowej autentykacji.
Możesz zastanowić się nad aktualizacją treści zgody już udzielonych – ale pamiętaj, że po takiej zmianie, wszystkie udzielone zgody staną się nieważne. Być może lepszym rozwiązaniem będzie dodanie oddzielnej kolejnej zgody na kampanie SMS.
Następnie przygotuj treści zachęcające do uruchomienia 2FA w kontach poszczególnych użytkowników – w tym treść newslettera, który możesz rozesłać do nich jako wiadomość administracyjna.
Ponieważ nie będzie związana bezpośrednio z twoją działalnością handlową a będzie dotyczyła zwiększenia bezpieczeństwa konta nie będzie stanowić wiadomości reklamowej – możesz więc ją rozesłać nawet do użytkowników, którzy nie wyrazili zgody na materiały reklamowe.
W formularzu włączającym dwustopniową weryfikację umieść checkbox umożliwiający użytkownikowi wyrażenie zgody na otrzymywanie materiałów marketingowych poprzez SMS – zwykle w pobliżu tego checkboxa umieszcza się checkbox do akceptacji regulaminu i polityki prywatności, co także zwiększa szansę na wyrażenie samej zgody na marketing.
Dobrą praktyką jest także umieszczenie samego przełącznika: “Zaznacz wszystkie zgody”.
Aby korzystać z podanych numerów telefonicznych do celów marketingowych, użytkownicy muszą świadomie wyrazić zgodę na otrzymywania wiadomości SMS o charakterze reklamowym. Jeżeli nie będziesz posiadał takiej zgody, masowa wysyłka SMS do tych klientów może okazać się niezgodna z RODO.
Jak zaimplementować 2FA by wykorzystać je do kampanii?
Nie ma jednego sprawdzonego sposobu na implementację 2FA. Mnogość języków programowania, systemów CMS, czy sposobów realizacji dwustopniowej weryfikacja jest tak ogromna, że musisz wypracować swoje własne rozwiązanie, odpowiadające Twojemu biznesowi.
Na szczęście na rynku znajdują się proste rozwiązania wykorzystujące API do wysyłania powiadomień SMS jak np. SMSAPI, które znacznie ułatwiają realizację tego zadania. Część z nich (jak i wspomniane SMS API) posiada gotowe biblioteki do wykorzystania w różnych językach programowania.
We wskazanym serwisie znajdziesz także wiele tutoriali i instrukcji jak zrealizować od strony technicznej wysyłkę SMS w tym do celów 2FA. Jeżeli jednak nie masz odpowiedniej wiedzy programistycznej, zalecamy zlecenie tego zadania specjalistom.
W tym wpisie nie będę więc wskazywał tego jak technicznie wykonać implementację – skupię się natomiast na jej proceduralnym i funkcjonalnym aspekcie.
A więc, o czym powinieneś pamiętać przy implementacji 2FA:
- Zgoda na wysyłkę materiałów reklamowych
Przy włączaniu 2FA przez użytkownika pamiętaj by zaimplementować możliwość wyrażenia przez niego zgody na otrzymywanie wiadomości marketingowych. Pamiętaj by w jego rekordzie w bazie oznaczyć oddzielnie zgodę na 2FA i zgodę na marketing jak i datę wyrażenia poszczególnych zgód. Jeżeli w którymś momencie użytkownik wyłączy 2FA bo będzie go denerwować, może nadal pozostawić zgodę marketingową. - 2FA tylko na nierozpoznanych urządzeniach
Każde logowanie z wysyłką SMS może Cię pogrążyć finansowo. Możesz więc rozważyć uzależnienie konieczności zastosowania 2FA do nowych urządzeń, z których użytkownik próbuje się zalogować. Dla przykładu, informację o prawidłowym zalogowaniu możesz przechowywać w plikach cookies lub zarejestrować adres IP i dane dotyczące wykorzystanej przeglądarki przez użytkownika. SMS będzie wysyłany, tylko jeżeli skorzysta on z innego urządzenia. - Możliwość ponownej wysyłki kodu
Uwzględnij, że czasami SMS może nie dotrzeć do użytkownika lub może nie zostać prawidłowo wysłany. Implementując takie rozwiązanie powinieneś zadbać, by miał możliwość jego ponownej generacji, bez konieczności wpisywania ponownie hasła i loginu. - Numeracja Kodów SMS
Czasami rozwiązania wysyłki SMS działają z opóźnieniem. Z tego powodu dobrze jest wysyłając do użytkownika SMSa uwzględnić informację o tym, który to z kolei w danym dniu KOD wysłany do użytkownika – wraz z prezentacją tego, którego kodu SMS wymagasz od użytkownika w formularzu na stronie. Pozwala to uniknąć sytuacji, w której użytkownik wprowadzi inny kod, niż wygenerowany w systemie ze względu na opóźnienia. - Prostota Kodu
O ile to możliwe kod generowany dynamicznie powinien być w miarę prosty. Jeżeli składa się z więcej niż 4 znaków, zadbaj o to, by kod miał rozdzielenie co 3 znaki – ułatwi to jego przepisanie i zmniejszy liczbę pomyłek dokonywanych przez użytkownika, co także przełoży się na mniejsze koszty. - Wiadomość SMS bez polskich znaków
Planując treść wiadomości z kodem postaraj się stworzyć ją tak, by nie zawiera polskich znaków i znaków specjalnych. Znaki te zwykle powodują większy koszt SMSa. - Narzędzia do eksportu danych użytkowników
Zaplanuj proste narzędzie umożliwiające Ci eksport danych z numerami telefonów użytkowników, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie reklam poprzez SMS. Ułatwi Ci to ich import do systemu masowej wysyłki SMS. - Wtyczki do masowej wysyłki SMS’ów
Rozejrzyj się za rozwiązaniami, które posiadają gotowe plugin’y do prowadzenia SMS’owych kampanii marketingowych bezpośrednio z Twojego systemu online. Zmniejszy to ilość pracy niezbędnej do realizacji takiej kampanii oraz pozwoli na stworzenie bardziej szczegółowych raportów skuteczności takich kampanii. - Narzędzia do zapewnienia praw wynikających z RODO
Przygotuj narzędzie, poprzez które użytkownicy, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie reklam, będą mogli zrealizować swoje prawa wynikające z RODO. Narzędzia te przede wszystkim powinny umożliwiać im samodzielne uzyskanie informacji, czy są zapisani, na jakiej podstawie (wyrażenie zgody i kiedy przekazanej), oraz możliwość swobodnej rezygnacji i wycofania zgody z usunięciem swoich danych włącznie. - Treść zgodna z RODO
Pamiętaj by w treści reklamowej zawsze wskazywać na jakiej podstawie realizowana jest dana kampania reklamowa. Treść reklamy powinna także zawierać link umożliwiający wycofanie zgody na takie treści. - Zwięzłość wiadomości
SMS znaczy “mała wiadomość”. Planując kampanie reklamową, pamiętaj by Twoja treść reklamowa także była krótka i zwięzła – nikt nie będzie czytał elaboratu w SMSie. - Przystosowanie do urządzeń mobilnych
Pamiętaj, by wszelkie materiały reklamowe przekazywane poprzez SMS były dostosowane do urządzeń mobilnych. Linki zawarte w takich wiadomościach będą otwierane na smartfonach i powinny być szybkie i dostosowane do mniejszych rozdzielczości i małych ekranów.
Być może wskazówki podane w powyższym artykule mogą wydawać się trudne do implementacji, jednak pozyskanie bazy numerów telefonicznych do kampanii reklamowych z pewnością jest warte wszelkiego wysiłku.
Wysyłka SMS do dowolnego klienta wiąże się zwykle z niespotykanym w innych kanałach współczynnikiem dotarcia (przeczytania treści) oraz współczynnikiem konwersji celu. Warto zatem zainwestować w tego typu rozwiązania marketingowe, tym bardziej, jeżeli pozyskanie bazy do prowadzenia kampanii może być zbieżne z mechanizmami pozwalającymi na zwiększenie bezpieczeństwa samych użytkowników.