Ulga termomodernizacyjna to rodzaj preferencji podatkowej, która ma na celu wspieranie walki o czystsze środowisko, powietrze oraz ograniczenie smogu i emisji CO2. Takiej poprawy oczekuje się od zmodernizowanych budynków, które będą lepiej ocieplone, a ich ogrzewanie będzie generowało mniej zanieczyszczeń.
Podstawy prawne
Zakres działania ulgi i jej granice, ustawodawca ustalił w dwóch głównych aktach prawnych:
- Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn.zm.), zwanej dalej „ustawą o PIT”;
- Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 43), zwanej dalej „ustawą o ryczałcie”;
- Aktem wykonawczym dla ustawy o PIT jest Rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 roku w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz.U.2018.2489) zwane dalej “Rozporządzeniem”.
Dodatkowo, w ramach pomocy w zrozumieniu konceptu ulgi oraz jej praktycznego zastosowania, dnia 9 września 2019 roku Ministerstwo Finansów wydało tak zwane Objaśnienia Podatkowe, dotyczące ulg i przedsięwzięć termomodernizacyjnych.
Zmiana weszła w życie z dniem 1 stycznia 2019 roku i skorzystać będą z niej mogli podatnicy PIT 2020, na przykład dla PIT-37.
Podmiotowość ulgi termomodernizacyjnej
Ustawodawca decydując komu chce pomóc w formie preferencji, czy ulg podatkowych w PIT-37 zdecydował, że w przypadku ulgi termomodernizacyjnej mogą skorzystać z niej właściciele lub współwłaściciele budynków jednorodzinnych, jeżeli poniosą odpowiednie wydatki na tak zwane przedsięwzięcia termomodernizacyjne w tychże budynkach.
Wyciąg z przepisów
Ustawa o PIT
Art. 26h. [Ulga termomodernizacyjna]
Podatnik będący właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego ma prawo odliczyć od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2, wydatki poniesione w roku podatkowym na materiały budowlane, urządzenia i usługi, związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w tym budynku, określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 10, które zostanie zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.
Termin i rozliczenie
Z ulgi termomodernizacyjnej można korzystać od 1 stycznia 2019 roku, przez okres 3 kolejnych lat, rozpoczynając od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. Dokonując odliczenia, podatnik może wykorzystać tylko wydatki poniesione właśnie w okresie tego roku podatkowego. W przypadku jeżeli możliwa kwota odliczenia jest wyższa, niż roczny dochód podatnika i nie jest on w stanie w całości jej rozliczyć w danym roku podatkowym, może rozliczyć ją w kolejnych latach, nie dłużej jednak niż w ciągu 6 lat licząc od końca roku podatkowego do poniesienia pierwszego wydatku. Wysokość wydatków powinna wynikać bezpośrednio z kwoty wskazanej na fakturach, wystawionych przez podatnika podatku od towarów i usług (VAT), niekorzystającego ze zwolnienia z podatku.
Wyłączenia i wyjątki
Ustawodawca zdecydował, że maksymalna kwota odliczenia z tytułu ulgi termomodernizacyjnej wynosić może 53 000 zł w danym budynku, którego podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem. Dodatkowo ustalił, że w PIT-37 z tytułu ulgi termomodernizacyjnej nie mogą podlegać wydatki, w części, w jakiej zostały:
- sfinansowane lub dofinansowane z funduszy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub sfinansowane z wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej;
- zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie;
- zaliczone do kosztów lub odliczone od przychodu (w przypadku PIT-37 raczej te wyłączenie nie będą dotyczyć podatnika, ponieważ skierowane są raczej do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą).
Podatnicy powinni pamiętać, że w przypadku deklaracji przeprowadzenia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, powinni trzymać się ustalonych terminów zakończenia (do 3 lat). Jeżeli plan nie zostanie zrealizowany, będą oni musieli doliczyć kwoty poprzednio odliczone do dochodu za rok podatkowy, w którym upłynął termin.
Możliwe do rozliczenia materiały i usługi
Podatnicy szukający informacji, które z inwestycji można kwalifikować jako termomodernizacyjne i jakie zakupy mogą otrzymać wsparcie ustawodawcy, powinni skierować się w stronę zapisów Rozporządzenia w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Załączniki do jego wskazują wprost, jakie materiały budowlane i urządzenia (punkt 1) oraz jakie usługi (punkt 2) ustawodawca miał na myśli tworząc projekt ulgi termomodernizacyjnej.
Wyciąg z przepisów
Rozporządzenie Załącznik
1. Materiały budowlane i urządzenia:
- materiały budowlane wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych, płyt balkonowych oraz fundamentów wchodzące w skład systemów dociepleń lub wykorzystywane do zabezpieczenia przed zawilgoceniem;
- węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury;
- kocioł gazowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
- kocioł olejowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
- zbiornik na gaz lub zbiornik na olej;
- kocioł na paliwo stałe spełniający co najmniej wymagania określone w rozporządzeniu Komisji (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwa stałe (Dz. Urz. UE L 193 z 21.07.2015, s. 100);
- przyłącze do sieci ciepłowniczej lub gazowej;
- materiały budowlane wchodzące w skład instalacji ogrzewczej;
- materiały budowlane wchodzące w skład instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej;
- materiały budowlane wchodzące w skład systemu ogrzewania elektrycznego;
- pompa ciepła wraz z osprzętem;
- kolektor słoneczny wraz z osprzętem;
- ogniwo fotowoltaiczne wraz z osprzętem;
- stolarka okienna i drzwiowa, w tym okna, okna połaciowe wraz z systemami montażowymi, drzwi balkonowe, bramy garażowe, powierzchnie przezroczyste nieotwieralne;
- materiały budowlane składające się na system wentylacji mechanicznej wraz z odzyskiem ciepła lub odzyskiem ciepła i chłodu.
2. Usługi:
- wykonanie audytu energetycznego budynku przed realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego;
- wykonanie analizy termograficznej budynku;
- wykonanie dokumentacji projektowej związanej z pracami termomodernizacyjnymi;
- wykonanie ekspertyzy ornitologicznej i chiropterologicznej;
- docieplenie przegród budowlanych lub płyt balkonowych lub fundamentów;
- wymiana stolarki zewnętrznej np.: okien, okien połaciowych, drzwi balkonowych, drzwi zewnętrznych, bram garażowych, powierzchni przezroczystych nieotwieralnych;
- wymiana elementów istniejącej instalacji ogrzewczej lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej lub wykonanie nowej instalacji wewnętrznej ogrzewania lub instalacji przygotowania ciepłej wody użytkowej;
- montaż kotła gazowego kondensacyjnego;
- montaż kotła olejowego kondensacyjnego;
- montaż pompy ciepła;
- montaż kolektora słonecznego;
- montaż systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła z powietrza wywiewanego;
- montaż instalacji fotowoltaicznej;
- uruchomienie i regulacja źródła ciepła oraz analiza spalin;
- regulacja i równoważenie hydrauliczne instalacji;
- demontaż źródła ciepła na paliwo stałe.